BIURO PRASOWE

Wójt premierem 🌾 Ten trzykrotny premier międzywojennej Polski pochodził z ubogiej włościańskiej rodziny, przez co ukończył jedynie dwie klasy szkoły ludowej i większość wiedzy zdobył poprzez metodyczne samokształcenie. Jego talent szybko został dostrzeżony, dzięki czemu dołączył do czołowych postaci Polskiego Stronnictwa Ludowego. Od początku angażował się w sprawy swojej wsi, w której sprawował funkcję wójta przez ponad 20 lat. Nie ograniczał się jednak tylko do lokalnej działalności: w tym samym czasie sprawował także mandat posła do Sejmu Krajowego we Lwowie, a później do austriackiej Rady Państwa. W swojej działalności Wincenty Witos łączył działania na rzecz demokratyzacji życia w Galicji i praw chłopów z ideą niepodległości Polski. W 1918 roku stanął w Krakowie na czele Polskiej Komisji Likwidacyjnej, a parę lat później, w obliczu wojny polsko-bolszewickiej, przewodził Rządowi Obrony Narodowej. Choć był u władzy, nie nosił krawata, a proste buty z cholewami stały się jego znakiem rozpoznawczym. Dziś Niepodległa przypomina o urodzinach Wincentego Witosa, jednego z Ojców Niepodległości! --- Ilustracja: detal zdjęcia gabinetu Wincentego Witosa, 1926. Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny - Archiwum Ilustracji, Narodowe Archiwum Cyfrowe.

Lalki i żuki 🦗 Choć urodził się w Moskwie i w Polsce nigdy nie udało mu się zamieszkać, Władysław Starewicz czuł się Polakiem. Jego rodzice pochodzili ze szlachty, ojciec był powstańcem styczniowym. Władysław do nauki się nie garnął - edukację zakończył na czterech klasach gimnazjum. Już wtedy jednak zaczęła się jego fascynacja animacją - na rogach kolejnych kart w zeszytach i podręcznikach rysował małe postaci w ruchu, które przy kartkowaniu stron zyskiwały życie. Pracował w Kowieńskim Muzeum Nauki i Przemysłu w dziale zoologicznym, zajmował się też etnografią. W ramach swoich obowiązków robił fotografie obiektów, filmował też okolice Kowna. Jego pierwszymi aktorami w atelier były... żuki, których kończyny i rogi były przymocowane drucikami. Starewicz wykonał zdjęcia klatka po klatce tworząc scenę akcji - walkę żuków o samicę. Tak powstała pierwsza przestrzenna animacja poklatkowa! Stąd był już tylko krok, by Starewicz swoich aktorów ubrał w stroje, wręczył im broń i stworzył prawdziwe dekoracje - i tak żuki-rycerze walczyły o rękę księżniczki Lukanidy. Bajka "Piękna Lukanida" jest pierwszym animowanym filmem lalkowym w historii kina. Z czasem Starewicz swoje filmy rozbudowywał, pisał ich scenariusze i reżyserował, a lalki bywały rozmaitych rozmiarów. W połowie lat 30. o Starewicza zabiegali filmowcy z Polski - w 1939 roku udało się podpisać między Starewiczem a Stefanem Katelbachem kontrakt na film "Pani Twardowska". Katelbach, przedstawiciel Polskich Zakładów Filmowych "Kohorta", zobowiązał się nawet stworzyć studio lalkarskie w Żyrardowie. Sam Starewicz chciał stworzyć film na bazie "Janka Muzykanta". Niestety polskie plany Starewicza przerwała wojna. Dziś ciężko wyobrazić sobie kino bez filmów animowanych - ostatni Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni wygrała przecież animacja "Zabij to i wyjedź z tego miasta" Mariusza Wilczyńskiego. Wolicie animacje czy jednak filmy lalkowe, jak u Starewicza? -------- zdjęcie: reżyser filmowy Władysław Starewicz na planie filmu "Opowieść o lisie" ("Le roman de Renart"). 1930. Zespół: Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny - Archiwum Ilustracji, Narodowe Archiwum Cyfrowe

Wędrujące granice Polski 🇵🇱 Posłuchajcie fascynującej historii zmieniających się granic naszego państwa na czwartkowym wykładzie online w ramach cyklu Geograficzne spotkania na Krakowskim! W tym tygodniu temat spotkania brzmi: „Zmiany granic Polski i kształtowanie się terytorium państwa w ujęciu historycznym”. Na wykładzie dowiecie się między innymi jaki wpływ miały zmieniające się granice na funkcjonowanie państwa i co wynika z porównania współczesnego terytorium Polski z jej kształtem terytorialnym w różnych okresach historycznych. Uwaga, by dołączyć do tego bezpłatnego wykładu, należy zgłosić się na adres mailowy! Szczegóły znajdziecie na stronie: ➡ Geograficzne spotkania na Krakowskim --- Ilustracja: Mapa samochodowa Polski, 1930 rok. Archiwum Polona, Biblioteka Narodowa.

Jazzman pod bronią 🎷 Widzicie pana na pierwszym planie przed sceną? To Szymon Kataszek, pionier jazzu w Polsce. Popularyzował muzykę prosto z Nowego Orleanu na scenach teatrów rewiowych nie tylko w Warszawie, ale i w całej Polsce. Był także twórcą muzyki filmowej i popularnej. Razem z Zygmuntem Karasińskim napisał muzykę do słów Juliana Tuwima "Abram, ja ci zagram" - utwór do dziś znajduje się w repertuarze m.in. Warszawska Orkiestra Sentymentalna czy Jazz Band Młynarski-Masecki. Ale Kataszek nie tylko doskonały muzyk. W czasie I wojny światowej działał w szeregach Polskiej Organizacji Wojskowej oraz w Legionach Polskich, walczył też w wojnie polsko-bolszewickiej! Lubicie czasem posłuchać jazzu? 🎧 ----- zdjęcie: Orkiestra jazzowa Zygmunta Karasińskiego i Szymona Kataszka. Członkowie orkiestry. Widoczny m.in. Szymon Kataszek (na pierwszym planie, przed sceną), 1936. Zespół: Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny - Archiwum Ilustracji, Narodowe Archiwum Cyfrowe