100-lecie Bitwy Warszawskiej. Dziesiątki wydarzeń w całej Polsce!

Koncerty, premiery filmów, konkursy, wystawy - kilkadziesiąt wydarzeń w całym kraju, również w przestrzeni wirtualnej, widowisko multimedialne pod hasłem „1920. Wdzięczni Bohaterom” i wreszcie wielkie otwarcie długo wyczekiwanego Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego wraz z Biurem Programu „Niepodległa” oraz innymi instytucjami kultury z całej Polski przygotowało kilkadziesiąt wydarzeń upamiętniających zwycięską Bitwę Warszawską.

W 100. rocznicę Wiktorii 1920 w Warszawie odbędą się także tradycyjna defilada i piknik organizowane przez Ministerstwo Obrony Narodowej oraz widowisko balonowe.

- Jedną z trwałych pamiątek  obchodów setnej rocznicy Bitwy Warszawskiej będzie Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, które zainauguruje swoją działalność w nowo wybudowanej siedzibie 14 sierpnia, w przeddzień 100. rocznicy „Cudu nad Wisłą” – informuje wicepremier i minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński.

Minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak ogłosił, że setną rocznicę Bitwy Warszawskiej, największą wiktorię w historii polskiego oręża będziemy świętować także pod hasłem „1920 - polskie zwycięstwo dla wolności Europy”.

- Na początku lipca Ministerstwo Obrony Narodowej otrzymało pozwolenie na budowę Muzeum Bitwy Warszawskiej 1920 roku w Ossowie. Wkrótce ruszą prace budowlane. Będzie to nowoczesna placówka, która w sposób godny upamiętni bohaterów broniących Ojczyzny w czasie wojny polsko-bolszewickiej. Kulminacyjnym punktem obchodów będzie defilada, która odbędzie się 15 sierpnia o godz. 15:00 na warszawskiej Wisłostradzie. Obok żołnierzy Wojska Polskiego i nowoczesnego uzbrojenia będziemy mogli zobaczyć m. in. czynną replikę pierwszego polskiego pojazdu pancernego zbudowanego na bazie Forda T przez inżyniera Tadeusza Tańskiego. Także 15 sierpnia o godz. 12:00 na Placu Piłsudskiego tradycyjnie odbędzie się uroczysta odprawa wart – podkreślił Mariusz Błaszczak, minister obrony narodowej.

W nadchodzących obchodach organizatorzy stawiają po równi na edukację, uczestniczenie i  na aktywne zaangażowanie. Edukacyjny charakter ma wyjątkowy narracyjny portal bitwa1920.gov.pl, który opowiada o losach bitwy i wydarzeniach roku 1920 przez pryzmat poszczególnych ludzi i zaskakujących ciekawostek.

- Poświęcony Bitwie Warszawskiej – wyzwaniu, przed jakim polskie społeczeństwo stanęło przed stu laty, portal prowadzi użytkownika przez kolejne istotne wydarzenia, fakty i opowiada o uczestnikach tamtych wydarzeń, wykorzystując archiwalne zdjęcia, animacje, mapy, nagrania filmowe i dźwiękowe – mówi prof. Piotr Gliński. - Za sprawą nieszablonowego sposobu przedstawienia informacji chcemy zachęcić Polki i Polaków, zwłaszcza młodych ludzi, do poznawania historii.

Portal powstał we współpracy Biura Programu „Niepodległa” z Polskim Radiem SA. Partnerami przedsięwzięcia są Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny oraz Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Konsultacji merytorycznej portalu udzielił prof. Grzegorz Nowik z Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. Materiały opracowano w 7 językach: polskim, angielskim, niemieckim, francuskim, rosyjskim, ukraińskim i węgierskim, a portal dostępny jest także pod adresem battle1920.eu – tak, by ułatwić dostęp do materiałów użytkownikom z całego świata.

- 15 sierpnia, w rocznicę Bitwy Warszawskiej, na PGE Narodowym w Warszawie odbędzie się wyjątkowe, monumentalne widowisko multimedialne „1920. Wdzięczni Bohaterom” – informuje prof. Piotr Gliński. - Widowisko powstaje dzięki współpracy operatora PGE Narodowego – spółki PL2012+, Telewizji Polskiej oraz Biura Programu „Niepodległa”, które odpowiada za część merytoryczną i artystyczną przedsięwzięcia. Szczegóły dotyczące widowiska zostaną przedstawione jutro, podczas konferencji prasowej, która odbędzie się  o  godz. 14:00 na PGE Narodowym.

Dzień przed widowiskiem, 14 sierpnia br. będzie miała miejsce premiera zrealizowanego w technologii Cinematic VR 360° 3D filmu fabularnego „Wiktoria 1920”, którego producentem jest Biuro Programu „Niepodległa”, a koproducentem Narodowe Centrum Kultury. Materiał pozwoli widzowi wcielić się w bohatera walk z 1920 roku i jego oczami obserwować przebieg zdarzeń. Dla szerokiej publiczności film zostanie nieodpłatnie udostępniony w internecie.

- Na zakończenie świątecznego weekendu, 16 sierpnia zapraszam na premierę filmu dokumentalnego „Wojna Światów” na antenie Programu Pierwszego Telewizji Polskiej.  To jedyna w swoim rodzaju opowieść o wydarzeniach prowadzących do zwycięstwa w sierpniu 1920 roku – tłumaczy prof. Piotr Gliński.

Za scenariusz i reżyserię „Wojny Światów” odpowiadają Mirosław Bork i Krzysztof Talczewski,  muzykę skomponował Krzesimir Dębski.

„Niepodległa” zaprasza także Polaków do poszukiwania w najbliższym otoczeniu pamiątek i  upamiętnień, nawiązań do wydarzeń sprzed stu lat, sfotografowania ich i opublikowania w  mediach społecznościowych z hasztagiem #wiktoria1920. Mogą to być pamiątki rodzinne, przedmioty codziennego użytku, kapliczki, nazwy ulic czy inne obiekty, które skojarzą się nam z tamtymi wydarzeniami. Wybrane zdjęcia wykorzystamy do stworzenia wielkoformatowego kolażu, na którym powstanie hasło „Wiktoria 1920” składające się z dziesiątek zdjęć. 

Trwa również konkurs literacki „1920”, którego celem jest stworzenie literackiej panoramy roku 1920. Biuro Programu „Niepodległa” czeka na prace literackie, które mogą być na przykład w formie kryminału, romansu, czy opowiadania szpiegowskiego.

- Efektem konkursu będzie antologia z nagrodzonymi pracami oraz opowiadaniami napisanymi przez jurorów konkursu, popularnych polskich autorów. Zysk ze sprzedaży publikacji zostanie przekazany Fundacji „Nasze Dzieci”, działającej przy Klinice Onkologii w „Instytucie Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka”. Fundacja obejmuje opieką dzieci walczące z chorobą nowotworową, nie tylko podczas leczenia szpitalnego, ale podczas całej choroby – informuje Wojciech Kirejczyk, wicedyrektor Biura Programu „Niepodległa”.

Na początku sierpnia Biuro Programu „Niepodległa” ogłosi wyniki  naboru do programu dotacyjnego „Koalicje dla Niepodległej” – Wiktoria 1920.  Środki są przeznaczone na  realizację wydarzeń upamiętniających Bitwę Warszawską, które będą się odbywać między 3 sierpnia a 20 października. Budżet programu wynosi 2 mln zł, a maksymalna kwota dofinansowania to 40 tys. zł. W tegorocznym naborze wpłynęło 328 wniosków na kwotę 9,5  miliona złotych. – Dzięki temu programowi Polacy otrzymają kolejne dziesiątki wydarzeń lokalnych i regionalnych, które umożliwią świętowanie z najbliższymi – dodaje Wojciech Kirejczyk.

W obchody stulecia włączyły się muzea i inne instytucje kultury. Bogaty program obejmuje zarówno wystawy, koncerty, jak i prelekcje czy uroczystości, w tym m.in.:

• 23 lipca Muzeum Narodowe w Krakowie – wystawa „1920. Cud Wisły”
• 24 lipca Zamek Królewski w Warszawie – pokaz jednego obrazu Jana Henryka Rosena
• 31 lipca Muzeum Łazienki Królewskie – dwie wystawy plenerowe „Bitwa Warszawska 1920 r. gwarantem pokoju w Europie” oraz „Za naszą i waszą wolność. Sojusz polski-ukraiński 1920 roku”
• 8 sierpnia Muzeum Narodowe w Poznaniu – „Pełna chwały i męstwa działalność bojowa…” Wojska wielkopolskie w wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1920 w zbiorach Wielkopolskiego Muzeum Wojskowego"
• 13 sierpnia Muzeum Narodowe w Warszawie – wystawa „Fotorelacje. Wojna 1920” (zrealizowany w ramach Programu „Niepodległa”)
• 14 sierpnia Muzeum Narodowe Ziemi Przemyskiej – wystawa „Udział oddziałów Błękitnej Armii w wojnie polsko-bolszewickiej. Lwów 1920"
• 14 sierpnia specjalny koncert w Centrum Sztuki Współczesnej
• 20 sierpnia Muzeum Dom Rodziny Pileckich – lokalne obchody Stulecia.

Szczegółowe informacje o wydarzeniach organizowanych dla upamiętnienia Bitwy Warszawskiej w załączeniu oraz na stronie https://www.gov.pl/web/kultura/100-lecie-bitwy-warszawskiej-kilkadziesiat-wydarzen-w-calej-polsce.

Program Wieloletni „Niepodległa” 2017-2022

Rok 2020 jest czwartym rokiem realizacji opracowanego przez Ministerstwo Kultury i  Dziedzictwa Narodowego Programu Wieloletniego „Niepodległa”. Jego celem jest wzmocnienie wspólnoty obywatelskiej Polaków. Budujemy wspólnotę wokół pamięci o  wydarzeniach ważnych dla polskiej historii.

W 2020 roku w koordynowanym przez Departament Dziedzictwa Kulturowego MKiDN Priorytecie 1 Programu rozpoczęto realizację 13 nowych projektów. Kwota dofinansowania wynosi blisko 2,8 mln zł. Równolegle prowadzone będą działania w ramach 15 projektów kontynuowanych z lat poprzednich.

Tegoroczny nabór w Schemacie 2C Programu na projekty własne wojewodów dotyczył tematu Bitwy Warszawskiej. Wpłynęło w nim 26 wniosków z 15 województw na łączną kwotę 2 735 976 PLN. Obecnie trwa ocena merytoryczna wniosków, spodziewane ogłoszenie wyników na początku sierpnia br.